در حالت ایده آل شاید شما فکر کنید تنها برای ارتقا کامیپوترتان مجبور هستید بعضی از قطعات مهم سخت افزاری آن را تعویض کنید ولی متاسفانه برخی از قطعات سخت افزاری کامپیوتر به دلیل نگه داری و استفاده نادرست زودتر از آن چیزی که ما انتظار داریم خراب شده و نیاز به تعمیر و یا تعویض دارند. در ادامه ما ۵ قطعه سخت افزاری از کامپیوتر که زود خراب شده و از بین میروند را به شما معرفی کرده و راهکارهایی جهت افزایش طول عمر آنها ذکر خواهیم کرد.

 چگونه طول عمر قطعات حساس کامپیوتر را افزایش دهیم ؟

Five PC Parts Tend to Die and Extend Their Lifespans

اولین توصیه ما این است که درباره اشتباهات متداول در نگهداری کامپیوتر اطلاعات کسب کنید و همچنین با نحوه نگه داری درست کامپیوترتان آشنا باشید. زیرا تعمیر و نگه داری درست و مناسب مخصوصا زمانی که شما خودتان کامپیوترتان را سرهم کرده باشید از اهمیت بسزایی برخوردار است. با رعایت این نکته ما در زیر ۵ قطعه سخت افزاری در کامپیوتر که زود از بین میروند را بررسی کرده و راهکارهای چگونگی افزایش طول عمر آنها را ذکر میکنیم.

مادربورد (Motherboards)

شاید این سوال برای شما هم پیش آمده باشد که چرا بعضی از مادربوردها زود خراب شده و از بین میروند؟ درست است که مادربورد شامل قطعات متحرک نیست ولی طراحی آن بسیار ظریف و پیچیده است. از این رو حتی کوچکترین اختلالی در مادربورد می تواند فاجعه آمیز باشد. به همین دلیل ما توصیه میکنیم که مادربورد خود را به آخرین ورژن تغییر دهید قبل از اینکه مجبور به تغییر آن شوید.

در سال ۲۰۱۳ ، نرخ خرابی بهترین برند مادربورد % ۱٫۴۳ در سال بود در حالی که نرخ خرابی بدترین برند مادربورد بین ۶ الی ۷ % در سال بود. ازین رو میتوان میانگین عمر مادربوردها را بین ۳ الی ۴ سال دانست.

بزرگترین دلیل خراب شدن مادربوردها ، کاهش ظرفیت خازن های مادربورد و به انتها رسیدن عمر آنها می باشد. البته خازن های روی مادربورد را میتوان تعویض نمود ولی اینکار مستلزم هزینه بوده و با توجه به قیمت مادربورد و مقایسه آن با هزینه ی تعمیر ، گاها منطقی نخواهد بود. سایر دلایل خرابی شامل نارسایی در حرارت ، استاتیک و رطوبت است.

نکاتی برای طولانی تر شدن عمر مادربورد : 

• نگهداری کامپیوتر به دور از خطرات زیست محیطی مانند رطوبت بیش از حد یا محیط خیلی خشک که می تواند به ساختار استاتیکی مادربورد آسیب بزند.
• برای جلوگیری از تنش مکانیکی روی مادربورد نباید آن را در معرض گرمای زیاد قرار داد.
• بهترین توصیه برای جلوگیری از خرابی مادربوردها این است که هنگام نصب سخت افزار جدید بر روی آنها می بایست اتصالات برق را قطع نموده و از تخلیه الکتریکی بدن خود قبل از لمس مادربورد اطمینان حاصل نمایید ( برای تخلیه الکتریکی بدن میتوان به شیرآب دست بزنیم ).

درایورهای داده  ( Data Drives )

درایورهای داده به دو شکل هارد دیسک های HDD و SSD وجود دارند. که در واقع مغز نگهداری اطلاعات سیستم شما هستند و اگر خراب شوند شما مجبور هستید سریعا آنها را تعویض کنید. امکان خرابی در هارددیسک ها ناشی از دلایل مختلفی است که در زیر دلایل هرکدام رو بررسی میکنیم :

هاردهای مکانیکی ( HDD ) به دلیل داشتن قسمت های متحرک در طول زمان ممکن است خراب شوند. همچنین صفحات داخلی هارددیسک ها ممکن است دچار خراش شوند و امکان خواندن از روی آنها از بین برود و یا ممکن است برخی از قسمت های هارد اصلاحا فلج شده و غیر قابل استفاده شوند.

آی سی های حافظه ی فلش که مبنای حافظه های SSD را تشکیل میدهند شامل قطعات متحرک نیستند. با این حال حفظ اطلاعات بر روی آنها برای زمان های بسیار طولانی قابل اطمینان نخواهد بود. حافظه های SSD به گرمای زیاد و نوسانات تغذیه حساس بوده و این موارد موجب از بین رفتن اطلاعات روی آنها می شود.

نکاتی برای طولانی تر شدن عمر درایورهای داده : 

• مهم نیست شما چه اطلاعاتی در هارد خود نگه داری می کنید داشتن محافظ برای نوسانات برق بهترین کار برای جلوگیری از هرگونه آسیب احتمالی به هارددیسک ها می باشد. زیرا نواسانات برقی نه تنها به کامپیوتر بلکه به تمامی دستگاه های برقی آسیب میزنند.
• فراموش نکنید نباید درایورهای داده در معرض گرمای شدید باشند (بسته به نوع هارد شما دما متفاوت خواهد بود. به دفترچه راهنمای آن مراجعه کنید). این به این معنی است که باید در مورد تمیز بودن کامپیوترتان از گرد و غبار و گردش هوای مناسب اطمینان حاصل کنید تا از گرم شدن کامپیوتر و محیط هارد سیستم تان جلوگیری به عمل آورید. در این مورد حتما توصیه میکنیم پست مربوط به ۳ روش برای خنک نگه داشتن لپ تاپ و جلوگیری از داغ شدن آن که چندی پیش در کلاسیک وب منتشر شده است را مطالعه فرمایید.
• قبل از خرید لپ تاپ و یا هارد حتما مزایا و معایب تمام برندهای ارایه دهنده هارد دیسک HDD و یا SSD را مطالعه کرده تا محصولی با بهترین عملکرد را خریداری کنید.

رم ( RAM )

یک رم خوب در داشتن تجربه لذت بخش در استفاده از کامپیوتر نقشی مهمی ایفا میکند و اگر میخواهید سرعت کامپیوتر خود را افزایش دهید ، یکی از بخش هایی است که می بایست ارتقا پیدا کند رم کامپیوتر است. در حال حاضر رم نرمال موجود در بازار ۸ گیگابایت است. البته بسته به مدل و نام تجاری RAM شما ، طول عمر آن می تواند متغیر باشد.

رم ها به نسبت دیگر قطعات سخت افزاری در کامپیوتر نسبتا طول عمر طولانی تری دارند. در سال ۲۰۱۳ ، نرخ خرابی برندهای قابل قبول کمتر از ۰٫۲۰ % در سال و نرخ خرابی بدترین برندها بین ۳ الی ۴ % در سال بوده است. که می توان گفت در مقایسه دیگر قطعات سخت افزاری ، قابل قبول است.

دو مورد که می تواند باعث خرابی رم ها شود ، درجه حرارت بالا و ولتاژ بالای منبع تغذیه است. درجه حرارت بین ۰º C  الی ۸۵º C مجاز بود و خارج از این محدوده میتواند باعث خرابی رم کامپیوتر شود. همچنین ولتاژ بالا که ناشی از مادربورد یا منبع تغذیه خراب است می تواند به رم شما آسیب بزند. اگر می خواهید از سلامت رم خود اطمینان حاصل کنید ، پست مربوط به نحوه تشخیص و تست سلامت یا خرابی رم کامپیوتر و لپ تاپ را که در کلاسیک وب منتشر شده است مطالعه فرمایید.

نکاتی برای طولانی تر شدن عمر رم : 

• مهم ترین نکته این است که هنگام خرید رم سعی کنید یک ماژول رم با کیفیت بالا از یک برند معتبر خریداری کنید تا طول عمر رم شما را تضمین کند. در سال ۲۰۱۳ بهترین برندهای رم  Kingston ، Crucial ، G.Skill ، Corsair براساس دفعات مختلف تست توصیه شده است.
• همچنین از اتصال یک نوسان گیر برق به کامپیوتر خود اطمینان حاصل کنید و گرنه سعی کنید از برق اضطراری ( UPS ) برای کامپیوترتان استفاده نمایید.

منبع تغذیه ( Power Supply Units )

یک واحد منبع تغذیه یا PSU وظیفه دارد توان مورد نیاز برای قسمت های مختلف سیستم را تامین کند. بدون وجود یک منبع تغذیه مناسب بهترین قطعات کامپیوتری هم کارایی مناسبی نخواهند داشت. درصد خراب شدن منبع تغذیه نیز تقریبا مانند رم است. ازین رو در حالت عادی یک PSU باید مدت طولانی دوام داشته باشد. یعنی در سال ۲۰۱۳ ، نرخ خرابی بهترین برند ۰٫۹۸% در سال و نرخ خرابی بدترین برند بین ۳ الی ۴ % درصد در سال بوده است. یعنی عمر متوسط منبع تغذیه حداقل ۵ سال و اگر خوب نگه داری شود میتواند ۱۰ سال دوام داشته باشد.

نکاتی برای طولانی تر شدن عمر منبع تغذیه : 

• مانند همیشه اولین توصیه اختصاص دارد به انتخاب برند درست و خرید منبع تغذیه ای با کیفیت بالا ، زیرا استقاده از یک منبع تغذیه با برند معمولی خیلی زودتر از آن چیزی که فکر میکنید ممکن است شما را نا امید کند.
• یکی از عوامل مهم در طول عمر منبع تغذیه ها ، کاهش فعالیت با تنش های بالا است. به طور مثال روشن نگه داشتن کامپیوتر و لپ تاپ در تمام روز باعث میشود تا طول عمر منبع تغذیه شما کاهش یابد.

فن های خنک کننده ( Cooling Fans )

فن های خنک کننده معمولا زیاد کاربران را نگران نمی کنند زیرا زمانی متوجه خرابی آنها می شوید که احتمالا سرعت چرخش آنها کند شده یا با صدا همراه است و یا اینکه به کلی متوقف شده است. خوشبختانه فن های خنک کننده نسبتا ارزان قیمت هستند. البته قابل ذکر است فن های خنک کننده CPU و GPU خیلی هم ارزان نیستند و امکان تعویض آنها نیز وجود ندارد. از همین رو افرادی که CPU کامپیوترشان داغ شده و یا سیستم شان به صورت ۱۰۰ درصد در حال استفاده از CPU است ، حتما پست مربوط به ۶ راه حل مشکل ۱۰۰ درصد شدن استفاده CPU توسط سیستم را که به تازگی در کلاسیک وب منتشر شده مطالعه کنند.

عاملی که باعث خراب شدن سریع فن ها میشود به سادگی قابل تشخیص است. زیرا فن های خنک کننده مکانیکی هستند و برای خنک کردن درایورها و هارد دائما درحال چرخش هستند. از این رو احتمال سایش و خرابی آنها وجود دارد. همیچنین به مرور زمان و به دلیل اصطلاک ممکن است شما مجبور باشید فن خنک کننده کامپیوترتان را تعویض کنید. این فرایند خراب شدن و اصطلاک مخصوصا زمانی که نگه داری مناسبی وجود نداشته باشد و گرد و غبار در فضای کیس شما زیاد شده و مکانیزم چرخش دچار مشکل شود و یا اینکه در معرض گرما و یا رطوبت شدید قرار گیرد ، سرعت خواهد گرفت.

نکاتی برای طولانی تر شدن عمر فن های خنک کننده : 

• فن های رایج که بر روی کامپیوتر نصب می شوند معمولا ارزان قیمت هستند. ازین رو در صورت بروز هرگونه مشکل کوچک و یا خرابی میتوانید آنها را تعویض کنید.
• اما در مورد فن های مربوط به CPU و GPU اگر میخواهید طولانی مدت از آنها استفاده کنید حتما می بایست به صورت منظم گرد و غبار آنها برای جلوگیری از اتصالات تمیز کنید. ازین رو ما توصیه میکنیم تقریبا هر یک ماه یک بار گرد و غبار در فن ها را تمیز کنید.

جمع بندی :

در کل خرابی قطعات کامپیوتر اجتناب ناپذیر است مخصوصا قطعات پر کاربرد و پر استفاده ای که در بالا نام برده شد اما میتوان با استفاده از راه های ارائه شده و استفاده درست عمر این قطعات را افزایش داد . در سال ۲۰۱۳ میانگین نرخ خرابی هر کدام از قطعات سخت افزاری بالا در سال به شرح زیر است :

مادربورد : ۱٫۹۰%
منبع تغذیه : ۱٫۵۰%
حافظه ی اس اس دی :  ۱٫۲۷%
هارد دیسک ها : ۱٫۰۷%
ماژول های رم : ۰٫۷۶%

تجربه و پیشنهاد شما ؟

در صورتی که راه حل دیگری برای افزایش طول عمر قطعات سخت افزاری کامپیوتر میدانید ، تجربیات و پیشنهادات خود را با ما به اشتراک بگذارید.