اینترنت اشیا یکی از واژه هایی است که امروزه دفعات زیادی به گوش می رسد. اما اینترنت اشیا به چه معناست؟ اگر شما هم پاسخ این سوال را نمی دانید، در ادامه مطلب با ما همراه باشید. امروز در کلاسیک وب اینترنت اشیا را معرفی می کنیم و کاربرد های آن در دنیا و ایران را بررسی می کنیم.

کاربرد اینترنت اشیا چیست؟

What is the Internet of Things or IoT?

اینترنت اشیا یا به انگلیسی Internet of Things به پروژه ای گفته می شود که هدف آن استفاده اینترنت در اشیا مختلف است تا داده های مورد نیاز را از آن ها بگیریم. هدف این تکنولوژی هم افزایش رفاه است که بیشتر با آن آشنا می شویم. اینترنت اشیا یا IoT در دنیا رو به گسترش است و در ایران هم مورد توجه قرار گرفته است.

اینترنت اشیا چیست؟

از لحاظ معنایی اینترنت اشیا به پروژه ای گفته می شود که طی آن اینترنت به اشیا مختلف داده می شود. در واقع اینترنت اشیا به میلیارد ها دستگاه فیزیکی اشاره دارد که اکنون در دنیا به اینترنت متصل شده اند و داده ها را جمع آوری و به اشتراک می گذارند. این امر با وجود پردازنده های ارزان قیمت و اینترنت بی سیم فراهم شده است. با این تکنولوژی دستگاه های عادی، هوشمند و دیجیتال می شوند و آن ها قادر می شوند بدون نیاز به انسان ارتباط برقرار کرده و جهان دیجیتال و فیزیکی را ادغام کنند.

آیا با اینترنت فیبر نوری هم آشنا هستید؟ پیشنهاد می کنیم مطلب آشنایی با فیبر نوری و کاربرد های آن در ایران را مطالعه نمایید.

نمونه های اینترنت اشیا

با توجه به تعریف اینترنت اشیا، تقریبا هر جسم فیزیکی می تواند به اینترنت اشیا مجهز شود. فقط کافیست آن را به اینترنت متصل کرد و به همین ترتیب از راه دور آن را کنترل کرد. به طور مثال یک چراغ قوه که به صورت بی سیم با یک برنامه گوشی همراه بتواند خاموش و روشن شود، چراغ قوه با اینترنت اشیا محسوب می شود.دستگاه هایی که به اینترنت اشیا مجهز می شوند می توانند در حد یک اسباب بازی ساده باشند و یا در حد یک کامیون بدون راننده پیچیده باشند. حتی در مقیاس های بزرگتر می توان موتور های هواپیما را مثال زد که با هزاران سنسور در فعالیت است و گزارش هایی از وضعیت خود می دهد. از این مقیاس بزرگ تر هم می توان شهر های هوشمند را مثال زد که هر وسیله ای در آن به اینترنت اشیا مجهز باشد.

تفاوت اصطلاح اینترنت اشیا و هوشمند بودن

مسئله ای که ممکن است در ذهن شما به وجود بیاید، شباهت هوشمند بودن و اینترنت اشیا داشتن است. به طور کلی واژه IoT برای لوازمی به کار می رود که انتظار اتصال آن به اینترنت را نداریم. یا شاید هم نتوانیم استفاده از آن ها را بدون حضور انسان تجسم کنیم. این لوازم معمولا در برخی موارد به حد هوشمندی نرسیده اند و نمی توان همه آن ها را هوشمند خطاب کرد اما معمولا برای راحت تر تلفظ کردن به آن ها لقب هوشمند داده می شود. همینطور لوازمی مانند موبایل، کامپیوتر و.. خود یک وسیله هوشمند هستند.

تاریخچه اینترنت اشیا

ایده اضافه کردن سنسور و هوش به اشیا اساسی در طول دهه های ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ مورد بحث قرار گرفت. (البته ممکن است قبل از آن هم نمونه هایی وجود داشته باشد) با پیشرفت تکنولوژی و فراهم شدن زیر ساخت های لازم، در سال ۱۹۹۹ اینترنت اشیا توسط کوین اشتون (Kevin Ashton) تعریف شد. هرچند که یک دهه دیگر برای رسیدن به چشم انداز کلی پروژه اینترنت اشیا طول کشید.

گستردگی و استفاده از اینترنت اشیا در دنیا

دنیای IoT در حال بزرگتر شدن است. در حال حاضر طبق نظر تحلیل گران، حدود ۸٫۴ میلیارد دستگاه در سال ۲۰۱۷ به اینترنت اشیا مجهز هستند که در سال ۲۰۱۶ حدود ۳۱ درصد این مقدار بود. طبق پیش بینی ها تا سال ۲۰۲۰ حدود ۲۰٫۴ میلیارد خواهد رسید. عمده این دستگاه ها در چین، آمریکای شمالی و اروپای غربی یافت می شود. طبق آمار ها بیش از نیمی از محصولات مصرفی شامل تلویزیون های هوشمند و بلندگو های هوشمند است.

همچنین از نظر هزینه های جهانی تقریبا در سال ۲۰۱۷ ۶۷۴ میلیارد دلار بود که در سال ۲۰۱۸ به ۷۷۲٫۵ میلیارد دلار رسید. طبق پیش بینی ها این هزینه در ۲۰۲۰ به هزار میلیارد دلار خواهد رسید. طبق گفته IDC که این آمار را منتشر کرده است، سخت افزار بزرگترین رده فناوری در ۲۰۱۸ خواهد بود و قسمتی زیادی از هزینه های صرف ماژول ها و سنسور ها می شود.

کاربرد های اینترنت اشیا

اینترنت اشیا کاربرد های مختلفی دارد. از جمله آن ها می توان به مصارف صنعتی هم اشاره کرد. با این کار سیستم های موجود در کارخانه های می توانند هوشمند تر شوند و اطلاعات بیشتری را در اختیار قرار دهند. با اضافه کردن سنسور به دستگاه ها می توان اطلاعات دقیقی از محصول در حال تولید به دست آورد. علاوه بر موارد صنعتی می توان به استفاده های خانگی فراوان هم اشاره کرد مانند تلویزیون و اسپیکر هوشمند، تهویه مطبوع هوشمند و.. در واقع کاربرد های خانگی این تکنولوژی باعث می شود که وضعیت خانه ها، وسایل نقلیه و.. قابل سنجش و چابک تر باشند. شما می توانید به راحتی موسیقی مورد علاقه خود پخش کنید، خانه هایتان را قبل از رسیدن به منزل گرم کنید، با چراغ های هوشمند وضعیت نور را حتی در مواقعی که خانه نیستید تنظیم کنید.

امنیت اینترنت اشیا

امنیت در این زمینه مسئله مهمی است زیرا سنسور های موجود می توانند اطلاعات حساسی را جمع آوری کنند. مثلا شما در خانه چه می گویید و چگونه رفتار می کنید. گزارش های کنونی مبنی بر این است که فعلا امنیت مناسبی برقرار نیست و می توان براحتی بسیار از این ابزار ها را هک کرد. همین مسئله جلوی پیشرفت سریع را گرفته است و بسیاری از مردم نسبت به استفاده از این تکنولوژی مردد هستند.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد امنیت این فضا، مطالعه مطلب امنیت اطلاعات شبکه، اینترنت و.. مفید و کاربردی خواهد بود.

حریم خصوصی با وجود اینترنت اشیا

یکی دیگر از موارد مورد بحث حریم خصوصی است. زمانی که صبح از خواب بیدار می شوید، ذخیره اطلاعات شما ذخیره می شود. با وجود مسواک هوشمند می توان فهمید چقدر مسواک می زنید، با بلندگوی هوشمند می توان فهمید چه موزیک یا رادیویی را گوش می دهید، با یخچال و اجاق هوشمد می توان فهمید چه غذایی را خورده اید و حتی با اساب بازی های هوشمند می توان افکار کودکان را سنجید. همه این موارد اطلاعتی است که جزو حریم خصوصی شما محسوب می شود و اینگونه احتمال در خطر قرار گرفتن آن وجود دارد.

وضعیت اینترنت اشیا در ایران

به طور کلی کاربرد های این فناوری محدود به جغرافیا نمی باشد و هر کاربردی که در خارج از کشور داشته باشد، در ایران هم قابل دسترس است. در حال حاظر در ایران سعی در فراهم کردن زیر ساخت های لازم جهت ایجاد بستر مورد نیاز اینترنت اشیا در ایران در حال انجام است. افزایش ظرفیت آدرس آیپی (و استفاده از IPV6) یکی از کارهای در حال انجام است که با اضافه شدن دستگاه ها و آیپی های مختلف نیاز است. کاربرد اینترنت اشیا در ایران هم مانند سایر نقاط است و می توان در استفاده های خانگی (خانه هوشمند) و استفاده های صنعتی اشاره کرد. این فرآیند در حال فراگیر شدن و بررسی تکنولوژیک است و فعلا پیشرفت قابل ملاحظه ای در اجرای آن در ایران (به جز استفاده های مردم از تلویزیون هوشمند و بلندگو هوشمند و..) ندارد اما با فراهم شدن زیر ساخت ها در سال های آینده احتمالا شاهد رشد شبکه‌ ملی اینترنت اشیا و این فناوری در خانه ها و مصارف صنعتی خواهیم بود.

برای کسب اطلاعات بیشتر از وضعیت اینترنت اشیا در ایران میتوانید به سایت رسمی مرکز تحقیقات اینترنت اشیا ایران و طرح اینترنت اشیا پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات کشور مراجعه کنید.

در پایان اگر با تفاوت اینترنت و اینترانت آشنا نیستید، مطالعه مطلب بررسی تفاوت بین اینترنت و اینترانت و آشنایی با آن ها را هم فراموش نکنید.

نظرات و پیشنهادات شما؟

در مطلب امروز اینترنت اشیا را معرفی کردیم و برخی از کاربردهای آن را مثال زدیم. نظر شما راجب این تکنولوژی چیست و آیا تجربه استفاده از لوازم هوشمند را دارید؟ می توانید نظرات، پیشنهادات و تجربیات خود در این زمینه را با ما به اشتراک بگذارید.