یکی از قطعاتی که هر سیستمی به آن احتیاج دارد پاور یا منبع تغذیه است. Power به طور کلی برق و انرژی مصرفی اجزای دیگر سیستم را تامین می کند به طوری که اگر پاور در سیستم شما موجود نباشد سیستم شما کار نمی کند. برخی از کاربران هنگام خرید پاور تنها به حداکثر خروجی پاور توجه می کنند اما ویژگی های دیگری هم وجود دارد که شما باید به آن توجه داشته باشید امروز قصد داریم نحوه خرید پاور کامپیوتر را به شما آموزش دهیم.

راهنمای خرید بهترین مارک منبع تغذیه یا پاور (Power) کامپیوتر اداری، خانگی، گیم و ..

Power Supply Buying Guide

همانطور که می دانید از پردازنده یا CPU به عنوان مغز کامپیوتر یاد می شود و مانند پردازنده از منبع تغذیه یا پاور به عنوان قلب کامپیوتر یاد می شود. پاور برق مورد نیاز اجزای ضروری مانند پردازنده، مادربورد، ماژول های حافظه، کارت گرافیک و غیره را فراهم می کند. پاور کامپیوتر یک جریان AC (جریان متناوب که از سوکت های داخل دیوار بدست می آید) را به یک جریان DC (جریان مستقیم که می تواند توسط اجزای کامپیوتری استفاده شود) تبدیل می کند. یک منبع تغذیه با کیفیت بالا و قدرت کافی، عملکرد و قابلیت اطمینان دستگاه شما را افزایش می دهد و استفاده از یک منبع تغذیه بی کیفیت می تواند منجر به هنگ کردن و ریست های تصادفی سیستم شود.

انواع پاور کامپیوتر

مانند مادربوردها و کیس های کامپیوتری، انواع مختلفی از پاورها وجود دارند که دارای اندازه ها، کانکتورها، مشخصات خروجی و … مختلفی هستند. اختلافات جزئی بین پاورها می تواند بسیار مهم باشد و می تواند بین توانایی اجرایی یک کامپیوتر تفاوت ایجاد کند.

پاور ATX

اگر چه هنوز پاورهای AT برای خرید وجود دارند اما از لیست محصولات بیشتر فروشگاه ها حذف شده اند. حتی پاورهای ATX که بعد از AT ها در سال ۱۹۹۵ میلادی وارد بازار شدند طرفداران خود را از دست داده اند. تفاوت عمده بین پاورهای AT و ATX عبارتند از:

۱-  پاور ATX +3.3 ولت ولتاژ را ارائه می دهد.

۲- پاور ATX از کانکتورهای ۲۰ پین به عنوان کانکتور پاور اصلی استفاده می کند.

۳- پاور ATX از ویژگی soft-off استفاده می کنند که به نرم افزار اجازه می دهد تا پاور را خاموش کند.

پاور ATX12V

نسخه های متفاوتی از پاورهای ATX12V وجود دارد که بسیار متفاوت از یکدیگر هستند.  پاورهای ATX12V v1.0 نسبت به پاورهای ATX دارای یک کانکتور +۱۲ ولت ۴ پینه است تا به طور انحصاری برق را به پردازنده تحویل دهد و یک کانکتور کمکی ۶ پینه +۳٫۳ ولت با ولتاژ +۵ را ارائه می دهد. سپس پاورهای ATX12V v1.3  عرضه شدند که دارای کانکتور SATA 15 پینی بود. بعدها در مشخصات پاور ATX12V v2.0 تغییرات قابل توجهی اتفاق افتاد که کانکتور پاور اصلی  از ۲۰ پین به ۲۴ پین تغییر کرد و کانکتور انحصاری ۶ پینه پاور حذف شد. سپس ویژگی پاورهای ATX12V v2.1 و v2.2 کارایی مورد نیاز را افزایش داد و سایر بهبودها را نیز اعطا نمود. تمام پاورهای ATX12V شکل فیزیکی یکسانی را ارائه می دادند.

پاور EPS12V, SFX12V و غیره

پاور EPS12V از کانکتور پاور پردازنده ۸ پینی به علاوه کانکتور ۴ پینه ATX12V استفاده می کند. پاور EPS12V ابتدا برای سرورها طراحی شده بود اما در مادربوردهای دسکتاپ که دارای کانکتور پاور پردازنده ۸ پینه EPS12V هستند کاربران را قادر می سازد تا پاورهای EPS12V را انتخاب کنند. SFX12V، LFX12V و TFX12V پاورهای دیگری هستند که دارای اندازه کوچکتری هستند این پاورها نسبت به پاورهای ATX12V از لحاظ اندازه فیزیکی کوچکتر هستند. پاورهای SFF باید در کیس های کامپیوتری SFF نصب شوند.

هنگام انتخاب پاور به چه چیزهایی باید توجه کنیم؟

بسیاری از ما هنگام خرید پاور به اولین چیزی که توجه می کنیم حداکثر خروجی پاور است. بعد ما در مورد پاورهای مختلف تنها با استفاده از این ویژگی شروع به قضاوت می کنیم. قطعا این روش خرید توصیه نمی شود زیرا انتخاب پاوری که نیازهای قدرت سیستم شما را تامین کند پیچیده تر از مقایسه مقادیر خروجی است و در این قسمت ما بر ویژگی های مهم پاور و آنچه که در هنگام انتخاب یک پاور باید به آن توجه داشته باشیم مروری خواهیم داشت.

حداکثر توان خروجی پاور کامپیوتر

پاورها اساسا دارای ولتاژ خروجی متفاوتی هستند که به عنوان حداکثر توان خروجی نام برده می شود. حداکثر توان تنها یک عدد نیست بلکه تعیین می کند که چند دستگاه توسط پاور قادر به تغذیه است. با این حال حداکثر توان تنها برای تعیین اینکه آیا یک PSU قادر به اجرای کامپیوتر شما است یا نه استفاده می شود. هر ریل ولتاژ نیاز به توجه دارد اما بیشترین توجه باید به ریل +۱۲V باشد چونکه پردازنده و PCIe کارت های گرافیک قدرت یا برق خود را از آنها دریافت می کنند. برای به روز نگهداشتن یک کامپیوتر خروجی این پاورها باید حداقل ۱۸ آمپر در ریل +۱۲V باشد و هنگامی که از سیستم  SLI/CrossFire استفاده می شود نباید کمتر از ۳۴ آمپر باشد.

شکل آمپر خروجی که در اینجا در مورد آن صحبت می کنیم، یک شکل ترکیبی است که برای PSU هایی که بیشتر از یک ریل +۱۲V دارند ارائه می شود. البته  شما نمی توانید همیشه ریل های  بیشتر از +۱۲V را  برای محاسبه خروجی ترکیبی اضافه کنید و باید مجموع تعداد خروجی ترکیب شده را پیدا کنید. به عنوان مثال یک PSU که با ریل های +۱۲V1@18A و +۱۲V2@16A برچسب گذاری شده است تنها ممکن است به جای ۳۴ آمپر ۳۰ آمپر توان خروجی ترکیب شده داشته باشد.

شما باید این جزئیات را در مشخصات آیتم یا برچسب اطلاعات PSU مشاهده کنید.  اگر قصد دارید یک پیکربندی SLI/Crossfire را اجرا کنید لطفا مطمئن شوید که ریل +۱۲V کمتر از ۳۴A نیست. پاورها به صورت مختلف برچسب گذاری می شوند بعضی از آنها تنها حداکثر توان الکتریکی ارائه شده توسط هر ریل را نشان می دهد و بعضی دیگر حداکثر ولتاژ ترکیب شده را نشان می دهد برای مثال ۳۹۶W معادل ۳۹۶W/12V=33A است.

قدرت پیوسته و پیک در پاور

لطفا توجه داشته باشید که قدرت پیوسته و قدرت پیک متفاوت هستند. به طور کلی حداکثر قدرت یک منبع تغذیه به قدرت ثابت یا پیوسته PSU که به طور پیوسته ارائه می شود اشاره دارد در حالی که قدرت پیک به حداکثر قدرتی که PSU می تواند تحویل دهد اشاره دارد و یک مدت زمان کوتاه است برای مثال ۱۵ ثانیه.

کانکتورهای پاور

کانکتورها توسط منبع تغذیه ارائه می شود و نوع دستگاه هایی که می تواند به پاور متصل شود را تعیین می کند. بنابراین بسیار مهم است که شما یک PSU را انتخاب کنید که دارای تمام کانکتورهای مورد نیاز اجزای شما باشد.

کانکتور پاور اصلی و کانکتور پاور پردازنده

کانکتور پاور اصلی به طور مستقیم برای اتصال مادربورد و PSU استفاده می شود. دو نوع کانکتورهای پاور اصلی غالبا در PSU امروزی استفاده می شود: فرمت های ۲۰ پین و ۲۴ پین. همانطور که در بخش های بالا توضیح داده شد کانکتور پاور اصلی ۲۴ پینی با مشخصات ATX12V v2.0 معرفی شد و مادربوردهای بیشتری وجود دارند که سوکت های کانکتور پاور ۲۴ پینی را ارائه می دهند.

برای ارائه سازگاری با مادربوردهای قدیمی که دارای طرح های سوکت پاور ۲۰ پین هستند، برخی PSU ها دارای کانکتورهای پاور اصلی ۲۰+۴ پین هستند. همانطور که در تصویر بالا مشاهده می کنید این نوع کانکتور پاور بسیار متنوع است و می تواند به راحتی در هر دو مادربورد ۲۰ پین و ۲۴ پین مورد استفاده قرار می گیرد. کانکتور پاور پردازنده (کانکتور پاور +۱۲V) نیز باید به مادربورد وصل شود و همچنین قدرت پردازنده را فراهم کند. همچنین کانکتورهای ۴ پین و ۸ پین (EPS12V) وجود دارد که نوع ۴ پین بیشتر استفاده می شود در حالی که کانکتور ۸ پین را می توان در برخی از مادربوردها یافت (شما هنوز می توانیذ از کانکتورهای ۴ پین در مادربوردهای ۸ پین استفاده کرد).

تصویر بالا یک کابل مبدل ۲۰ پین به ۲۴ پین و کابل مبدل پاور ۴ پین به ۸ پین را مشاهده کنید. مبدل اول کانکتور پاور اصلی ۲۰ پین منبع تغذیه را به یک کانکتور ۲۴ پین تبدیل می کند و می توان از آن در مادربوردهای ۲۴ پین استفاده کرد. همچنین کابل های مبدل ۸ پین به ۴ پین و ۲۴ پین به ۲۰ پین وجود دارد.

سایر کانکتورهای پاور

سایر کانکتورهای پاور که توسط PSU ارائه شده است شامل کانکتورهای فلاپی دیسک(کانکتور مینی آکا)، کانکتورهای PCIe (برای کارت های ویدیو، ۶ پین) و دو نوع کانکتوری که در شکل زیر نشان داده شده است می باشد.

کانکتور موازی ۴ پین که کانکتور Molex نامیده می شود یکی از کانکتورهای پاوری است که در کامپیوتر به طور متداول استفاده می شود و برای اتصال هارددیسک، درایوهای نوری، فن ها و دیگر دستگاه ها استفاده می شود. بری از دستگاه های جدید SATA از کانکتورهای پاور SATA استفاده می کنند و بسیاری از پاورها کانکتورهای SATA هم ارائه می دهند. اگر یک پاور به اندازه کافی کانکتورهای SATA را ارائه ندهد شما می توانید از کابل های مبدل پاور Molex به SATA استفاده کنید.

لطفا اطمینان حاصل کنید که کانکتورها به اندازه کافی در پاوری که انتخاب می کنید وجود دارد زیرا شما باید بتوانید تمام دستگاههای خود را متصل کنید و برق مورد نیاز دستگاه های خود را تامین کنید. البته شما می توانید از یک کابل Splitter برای اتصال دستگاه های بیشتر به یک کانکتور پاور استفاده کنید.

PFC یا تصحیح ضریب توان در پاور چیست؟

PFC که مخفف Power Factor Correction می باشد یک تکنیک خنثی سازی تاثیرات ناخواسته بارهای الکتریکی است که توسط ضریب توانر کمتر از ۱ ایجاد می شود. Power factor (PF) به نسبت توان فعال (که بر اساس وات اندازه گرفته می شود) به توان آشکار ( جریان تقویت شده ولتاژ – ولت x آمپر یا ولت آمپر) اشاره دارد که شامل هر دو  توان اکتیو و پسیو است و تنها توان فعال می تواند کار انجام دهد. برای یک واحد منبع تغذیه مقدار PF بالاتر بهتر است چون بهتر می تواند جریان را به توان مفید تبدیل کند.

برای مصرف کنندگان مسکونی و تجاری تنها توان فعال اندازه گیری و محاسبه می شود بنابراین ضریب توان PSU به طور مستقیم در هزینه برق تان تاثیر نمی گذارد. پاورهایی که مدار PFC را ندارند اغلب PF کمتری دارند که گاهی اوقات کمتر از ۰٫۰۶ می باشد. برای PSU هایی که دارای مدارهای PFC هستند دو نوع PFC فعال و پسیو وجود دارد. PFC پسیو یا غیرفعال شامل اجزایی است که نیازی برای کار نیاز به قدرت ندارند مثل هسته کویل ها و PFC اکتیو یا فعال از اجزاهایی مانند مدارهای یکپارچه و ترانزیستورها استفاده می کنند که نیاز برای کار نیاز به قدرت یا برق دارند. PFC پسیو می توانید منجر به مقادیر PF مابین ۰٫۶۰ تا ۰٫۸۰ می باشد در حالی که PFC اکتیو می تواند مابین ۰٫۹۵ تا ۰٫۹۹ باشد.

شما می توانید برای مشاهده برق مصرفی کامپیوتر خود پست بررسی و محاسبه میزان مصرف برق کامپیوتر خانگی و لپ تاپ در حالت کار، Sleep و.. را مطالعه بفرمایید.

تاثیر راندمان پاور در برق مصرفی

راندمان منبع تغذیه یا پاور عبارت است از درصد کل توان خروجی DC مرتبط با کل توان ورودی AC است. در طول این تبدیل مقداری از انرژی به صورت گرما تلف می شود. این شاخص به طور مستقیم در صورت حساب برق مصرفی شما تاثیر می گذارد. به عنوان مثال اگر سیستم کامپیوتری شما ۳۰۰ وات برق مصرف کند با استفاده از یک PSU با راندمان ۸۵% نیاز به توان ورودی ۳۵۳ وات خواهد بود و در یک PSU با راندمان ۷۰% نیاز به ۴۲۸ وات خواهد بود. پاوری که راندمان بالاتری را ارائه می دهد نه تنها در هزینه های شما صرفه جویی می کند بلکه گرمای هدر رفته هم بسیار کمتر خواهد بود که در نتیجه قابلیت اطمینان و دوام بیشتری را به همراه خواهد داشت و همچنین می تواند باعث کاهش نویز شود چونکه فن خنک کننده می تواند با سرعت پایین تری کار کند.

پاورهای فن دار و بدون فن

در حال حاضر هیچ پاوری قادر به راندمان ۱۰۰% نیست یعنی همیشه در طول عملیات گرما تولید می شود. به طور کلی خروجی بالاتر PSU منجر به تولید گرمای بیشتر خواهد شد. اکثر پاورها از یک یا چند فن برای خنک سازی استفاده می کنند.

نویز یا سر و صدا همیشه مشکلی است که فن ها درگیر آن هستند. بری از پاورها فن های بزرگ (به طور مثال ۱۲ سانتی متری) با RPM پایین تر استفاده می کنند تا نویز را کاهش دهند. تولیدکنندگان همچنین از تکنیک های دیگر برای کاهش سر و صدا استفاده می کنند به طور مثال تنظیم سرعت اتوماتیک فن با توجه به درجه حرارت، زمانی که PSU داغ تر می شود سرعت فن افرایش پیدا می کند و حتی اگر درجه حرارت به اندازه کافی کم باشد فن می تواند کاملا متوقف شود.

همچنین برخی از محصولات هستند که بدون فن عرضه ی شود و از یک خنک کننده منفعل استفاده می کنند و دیگر هیچ گونه فن و یا سایر قطعات متحرکی ندارند. این PSU ها غالبا دارای هیت سینک های مسطح هستند. پاورهای بدون فن تقریبا هیچ سر و صدایی تولید نمی کنند. برای نصب فن های پردازنده می توانید از پست آموزش تصویری تعویض، جا زدن و بستن فن CPU یا سی پی یو بر روی مادربرد کامپیوتر کمک بگیرید.

کابل کشی مدولار

کابل کشی مدولار به کاربر اجازه می دهد تا نوع و تعداد کانکتورهای پاور را برای استفاده انتخاب کنند. در تصویر زیر یک منبع تغذیه با ویژگی کابل کشی مدولار نمایش داده شده است که کانکتور پاور پردازنده و پاور اصلی به صورت پیش فرض به عنوان دو اتصال مورد نیاز هر سیستمی ارائه می کند. کابل های دیگر پاور در صورت لزوم باید به سرکت های پاور موجود وصل شود.

یک پاور با کابل کشی مدولار می تواند تعداد کابل ها یا کانکتورهای پاور غیر استفاده را در کیس سیستم شما کاهش دهد و به طور کلی باعث ارتقاء درونی داخل دستگاه و همچنین جریان هوای بهتر می شود.

پشتیبانی از SLI / CrossFire

سیستم های SLI و CrossFire نیاز به پاورهای قوی تر دارندچون که دو و یا حتی تعداد بیشتری کارت گرافیک دارند و نسبت به پیکربندی های تک کارت گرافیکی برق بیشتری مصرف می کنند. بنابراین اگر شما یک کاربر SLI/CrossFire هستید پاورهای قوی که از SLI/CrossFire پشتیبانی می کنند را لازم دارید.

محافظت در برابر ولتاژ های غیرمجاز

محافظت در برابر ولتاژ های غیرمجاز به یک مدار یا مکانیسمی اشاره دارد که اگر ولتاژ خروجی متجاوز از محدوده ولتاژ مشخص شده بود (غالبا بیشتر از نرخ ولتاژ خروجی) پاور خاموش شود. این محافظت مهم است چون که ممکن است ولتاژ خروجی بالا باعث آسیب رساندن به قطعات کامپیوتری که به منبع تغذیه وصل شده است باشد.

محافظت از لود اضافه / محافظت از جریان بیش از حد

این محافظت شبیه به محافظت در برابر ولتاژ بیش از حد است. در محافظت از جریان بیش از حد مدارهایی وجود دارد که از منبع تغذیه و کامپیوتر شما محافظت می کند تا زمانی که جریان بیش از حد شناسایی شد (از جمله جریان های اتصال کوتاه) منبع تغذیه را خاموش کند.

توصیه های ما هنگام خرید پاور کامپیوتر خانگی، اداری، گیم و…

لطفا در هنگام خرید پاور، PSU هایی انتخاب کنید که از انواع کانکتورهای مادربورد (۲۰ یا ۲۴ پین) پشتیبانی می کنند و کانکتورهای پاور کافی برای اتصال به تمام دستگاه های شما را داشته باشد.

پیشنهاد ما این است که به طور کلی روی پاورهایی که حداکثر قدرت را ارائه می دهند تمرکز کنید. در جدول زیر شما می توانید میزان قدرت مورد نیاز پردازنده، مادربورد، حافظه، کارت های گرافیک،هارد، فن پردازنده، دستگاه های USB و غیره را مطالعه بفرمایید. برای نصب هارد SSD می توانید از پست آموزش کامل تصویری نصب هارد یا حافظه SSD در کامپیوتر و لپ تاپ کمک بگیرید.

بهترین منبع تغذیه کامپیوتر برای کاربران خانگی و اداری

پاورهای ۴۰۰ وات برای اکثر کاربران اداری و خانگی کافی است اما اگر از پردازنده ها و کارت های ویدیویی قدرتمند و یا دستگاه های متصل شده زیادی استفاده می کنید پاور ۴۰۰ وات برای شما مناسب نخواهد بود. در چنین شرایطی لطفا با توجه به جدول بالا قدرت مورد نیاز خود را محاسبه بفرمایید.

انتخاب پاور مناسب برای کامپیوتر هایی که چند دستگاه ذخیره سازی دارند

اگر شما تعداد زیادی از دستگاه های ذخیره سازی مانند هارد، درایوهای نوری یا دستگاه های دیگر دارید یک منبع تغذیه با حداقل ۴۵۰ وات برای شما ضروری است.

بهترین پاور برای گیم

برای گیمرهایی که از پیکربندی های CrossFire یا SLI استفاده می کنند پاورهایی که حداقل ۵۰۰ وات تا ۶۰۰ وات را ارائه می دهد پیشنهاد می شود. لطفا مطمئن شوید که ریل های +۱۲V کمتر از ۳۴ آمپر نیستند.

با استفاده از نرم افزار GREEN CALCULATOR قبل از خرید پاور توان مصرفی خود را محاسبه کنید

و اما در آخر پست آموزشی امروز قصد داریم نرم افزار آنلاین محاسبه توان مصرفی را به شما کاربران گرامی معرفی کنیم. شرکت گرین یکی از مشهورترین برندهای پاور در ایران می باشد. وقتی وارد لینک سایت گرین شدید به آخر صفحه اسکرول کنید و نوع مادربرد، نوع سوکت ها، نوع کارت گرافی و سایر اطلاعات را وارد کنید و توان مصرفی کامپیوتر خود را محاسبه کنید. حالا براساس توان مصرفی محاسبه شده می توانید بهترین پاور را برای کامپیوتر خود خریداری کنید. توجه داشته باشید که اگر شما برای ماینینگ ارزهای دیجیتال و یا گیم از سیستم استفاده می کنید حتما بین ۲۰% تا ۴۰% توان به توان مصرفی که توسط این نرم افزار پیشنهاد می کند اضافه کنید.

در آخر پیشنهاد می کنیم پست ۸ روش کاربردی بررسی مدت زمان کارکرد لپ تاپ و کامپیوتر در ویندوز و مک را مطالعه بفرمایید.

نظرات و پیشنهادات شما؟

امروز در کلاسیک وب نحوه خرید پاور کامپیوتر اداری، خانگی، گیم و… را به شما کاربران گرامی آموزش دادیم. به نظر شما بهترین مارک پاور کامپیوتر که در حال حاضر در بازار عرضه می شود کدام مارک است؟ نظرات و پیشنهادات خود را در بخش دیدگاه این پست با ما در میان بگذارید.