وجود آپشن های مختلف در خودرو های روز دنیا، رانندگی را ایمن تر و راحت تر می سازند. یکی از آپشن هایی که در کنترل خودرو نقش مهمی دارد، آپشن ESP یا سیستم الکترونیکی خودرو است که احتمالا نام آن را زیاد شنیده اید. اگر با این ویژگی آشنایی ندارید و روش کار آن را نمی دانید، با ما در ادامه این مطلب همراه باشید. امروز در کلاسیک وب ESP در ماشین را معرفی می کنیم و وظایف و کاربرد آن در خودرو را بررسی خواهیم کرد.

آپشن ESP یا سیستم الکترونیکی خودرو چیست؟

What is The ESP in Cars and How it Work? 

ESP ویژگی ای است که به کمک سیستم ترمز ضد قفل ABS و سیستم کنترل کشش TCS کار می کند. سیستم ترمز ضد قفل به ما کمک می کند تا در ترمز گیری، چرخ ها قفل نکنند و این گونه کنترل و هدایت پذیری را از دست ندهیم و سریعتر خودرو را متوقف کنیم. سیستم کنترل کشش هم جلوی هرزگردی اضافی چرخ ها خصوصا در فضا های لغزنده را می گیرد. در ادامه بیشتر سرویس ای اس پی را معرفی می کنیم.

وظایف آپشن ESP چیست؟

سنسور ESP چیست؟ در اروپا ۸۰ درصد تولید کنندگان خودرو از این سیستم استفاده می کنند که البته برخی از آن ها نام دیگری را روی این سرویس گذاشته اند. ESP مخفف Electronic Stability Program و به معنای برنامه پایداری الکترونیکی می باشد. این آپشن سعی می کند تا در فرمان دادن های ناگهانی  کنترل ماشین را از دست ندهید و به اصلاح در مسیر بمانید.

مطالعات جهانی نشان می دهد که حداقل ۴۰ درصد علل تمام سقوط از جاده یا منحرف شدن های حادثه ساز، ناشی از لغزش و انحراف خودرو در هنگام تغییر مسیر دادن ناگهانی است. این شرایط معمولا زمانی به وجود می آید که ناگهان مانعی ترافیکی در جلوی راننده ظاهر می شود و با تلاش راننده برای رد کردن و عدم برخود با مانع، کنترل ماشین از دست رفته و از جاده منحرف خواهید شد. با کمک این آپشن می توان تا ۸۰ درصد این لغزش ها را از بین برد.

همچنین اگر قصد آشنایی با ECU ماشین را هم دارید، پیشنهاد می کنیم مطلب ECU ماشین چیست؟ و چه کاربردی برای خودرو دارد؟ را هم مطالعه نمایید.

آپشن ESP چگونه کار می کند؟ وظایف سیستم های الکتریکی خودرو

سیستم پایداری ESP به وسیله میکروکامپیوتر هایی مدیریت می شود که اطلاعات را از سنسور های مختلف در خودرو دریافت می کنند. این اطلاعات ۲۵ بار در ثانیه بررسی می شوند تا تایید شود که ورودی و جهت فرمان راننده با جهت واقعی که وسیله نقلیه حرکت می کند مطابق باشد. اگر وسیله نقلیه مسیر متفاوتی را حرکت کند، وضعیت بحرانی تشخیص داده شده و بلافاصله این سیستم واکنش نشان می دهد. این سیستم مستقل از راننده کار می کند و با توجه به دسترسی هایی که به ترمز و سیستم کشش دارد و پیش تر به آن اشاره شد، خودرو را کنترل می کند.

برای کنترل و برگشت خودرو به حالت استاندارد و خروج از بحران، در چرخ هایی که نیاز است کمی ترمز گرفته می شود و در چرخ های دیگری که برای برگشت به جاده لازم داریم، حرکت ایجاد می شود. در واقع این سیستم بدون نیاز به دخالت راننده با کنترل ترمز و انتقال نیروی موتور به چرخ های مورد نظر و کنترل جهت فرمان، ماشین را از شرایط بحرانی خارج می کند و خودرو مجدد در جاده بدون مشکل قابل کنترل است. قابل ذکر است انجام این محاسبات، احتیاج به سنسور ها، کامیپوتر ها و مهندسی بسیار پیشرفته ای دارد.

مشخصات فنی آپشن ESP و لوازم مورد نیاز نصب سیستم ESP

• ۱- واحد Hydraulic و واحد کنترل متصل: واحد Hydraulic در این سیستم دستورات واحد کنترل را اجرا می کند و از طریق سوپاپ فشار، فشار ترمز چرخ ها را تنظیم می کند.
• ۲- سنسور سرعت چرخ: در این واحد و سنسور ها، سرعت هر چرخ محاسبه می شود. این سنسور ها توانایی تشخیص جهت حرکت را هم دارند.
• ۳- سنسور زاویه فرمان یا Steering-angle: وظیفه این سنسور، تعیین موقیت فرمان است و در آن زاویه فرمان، سرعت خودرو یا موقعیت پدال گاز و فشار ترمز بررسی می شود تا قصد راننده مشخص شود.
• ۴- سنسور شتاب سنج و شتاب جانبی: یک سنسور سرعت چرخش تمام حرکات وسیله نقلیه در محور عمودی ثبت می کند. با ترکیب این سنسور با ستاب جانبی، وضعیت اتومبیل و حالت واقعی آن تعیین می شود تا با قصد راننده مقایسه شود.
• ۵- سیستم ارتباط با موتور: در این سیستم واحد کنترل ESP با موتور ارتباط دارد و می تواند گشتاور و دور موتور کاهش یا افزایش دهد تا هم لغزش چرخ جبران شود و هم کنترل خودرو صورت بگیرد.

ویدیو تست و آزمون سازمان Euro NCAP برای سیستم ESP

با مشاهده این ویدیو ها کاملا با عملکرد ESP در ماشین آشنا خواهید شد.

تست خودرو BMW سری ۳ ۲۰۱۲ با فعال و غیر فعال کردن این آپشن در تغییر مسیر:

تست خودرو Opel Vauxhall Astra 2010 با فعال و غیر فعال کردن این آپشن و تغییر مسیر دادن در زمین لغزنده:

توابع تخصصی مورد استفاده در سیستم ESP

طیف وسیعی از توابع در سیستم پایداری خودرو به کار برده می شوند که نام آن ها را معرفی می کنیم:

• Hill Hold Control
• Hydraulic Brake Assist
• Load Adaptive Control
• Roll Over Mitigation
• Tire Pressure Monitoring System
• Trailer Sway Mitigation

همینطور آیا با هندلینگ ماشین هم آشنایی دارید؟ در همین زمینه می توانید مطلب هندلینگ ماشین چیست؟ روش افزایش هندلینگ ماشین را هم مطالعه نمایید.

گسترش بازار سیستم ESP در دنیا، چه ماشین هایی ESP دارند؟

در نمودار زیر که در سال ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۴ تهیه شده است، گسترش استفاده و نصب در خودرو ها را در نقاط مختلف دنیا نشان می دهد. قابل ذکر است از سال ۲۰۱۱ وجود این سیستم طبق قانون سال ۲۰۰۹ برای تمام خودرو های مسافرتی و تجاری اروپایی اجباری شد و از ۲۰۱۴ به بعد برای تمام وسایل نقلیه اعمال شد. در سایر نقاط دنیا هم که جان مردمان ارزشمند است، اجرای این قانون اجباری شده است و این گونه آمار تصادفات و مرگ و میر های بسیاری در دنیا کاهش یافته است.

در ادامه این نمودار، نمودار جدید تر که وضعیت آینده ماشین های دارای ESP را هم پیش بینی می کند را خواهید دید. میانگین جهانی استفاده از این سیستم در هر دو شکل قابل مشاهده است.

چراغ ESP و علت وجود دکمه غیر فعال کردن این سیستم در ماشین

این آپشن به صورت پیش فرض فعال است و اگر مشکلی برای آن پیش آید، چراغ ESP در چراغ های اخطار کیلومتر روشن می ماند. در صورت روشن شدن چراغ ESP OFF در سانتافه و.. باید خودرو نزد متخصص بررسی شود و مشکل برطرف شد.

در برخی از خودرو ها هم دکمه ای برای غیر فعال کردن این آپشن تحت عنوان کلید ESP قرار داده شده است که شاید عجیب باشد که با وجود اهمیت این سیستم، چرا باید آن را خاموش کرد؟ در پاسخ باید بگوییم که در برخی از خودرو های اسپرت، رانندگانی که تمایل به مسابقه در پیست، اجرای حرکات نمایشی و دریف دارند، این سیستم مانع آن ها می شود و معمولا رانندگان حرفه ای در مواقعی این سیستم را تا پایان اجرای حرکات خود خاموش می کنند. با این حال توصیه می کنیم که در جاده و رانندگی ها معمولی حتما این سرویس را فعال کنید.

در پایان برای نگهداری صحیح از خودرو و جلوگیری از خرابی های بیشتر، مطالعه مطلب ۱۰ صدای ماشین که نباید آنها را نادیده گرفت! راهنما و روش های شناسایی علت صدای ماشین را هم فراموش نکنید.

نظرات و پیشنهادات شما؟

در مطلب امروز سعی کردیم سیستم آپشن ESP ماشین را به صورت ساده معرفی کنیم و کاربرد، نحوه کار و قسمت های مختلف آن را هم بررسی کردیم. امیدواریم که همه بتوانند از خودرو های روز دنیا با بالاترین سیستم های امنیتی در کشور خود استفاده کنند. آیا خودرو شما این سیستم را دارد و تجربه ای در استفاده از آن دارید؟ می توانید نظرات، پیشنهادات و تجربیات خود در زمینه سیستم ESP را در دیدگاه این پست با ما به اشتراک بگذارید.