امروزه انواع فناوری ها در حال توسعه هستند. کاربرد برخی از این فناوری ها به گونه ای است که تقریبا در هر زمینه ای می توان از آن ها استفاده نمود. از بزرگترین پروژه های صنعتی گرفته تا اپلیکیشن ها و بازی های موبایلی جهت سرگرمی. یکی از این فناوری ها که روز به روز نیز بر اهمیت آن افزوده می شود فناوری واقعیت افزوده یا AR است که در این مطلب کلاسیک وب قصد داریم ضمن پاسخ به سوال واقعیت افزوده چیست؟ به بررسی کاربرد AR و پروژه های واقعیت افزوده (Augmented Reality) انجام شده در ایران نیز بپردازیم.

تکنولوژی واقعیت افزوده چیست؟ بررسی AR در ایران و تفاوت آن با VR

What is Augmented Reality (AR)?

پیش از این در کلاسیک وب به معرفی ۱۰ برنامه کاربردی گوشی برای طراحی داخلی منزل و ساختمان و نیز ۶ تا از بهترین برنامه تشخیص پول ، چک پول ، دلار و.. تقلبی اندروید و آیفون پرداخته شده است که برخی از آنها از تکنولوژی AR استفاده میکردند، در ادامه میخواهیم کاربرد واقعیت افزوده در کامپیوتر ، گوشی های هشومند و سایر گجت ها را بیشتر بررسی کرده و شما با قابلیت واقعیت افزوده به صورت کامل آشنا شوید.

فناوری AR چیست؟

AR مخفف Augmented reality به معنای واقعیت افزوده است. شاید در نگاه اول، واقعیت افزوده مبحثی بسیار سخت و تئوریک به نظر برسد ولی در واقعیت اینطور نیست و اتفاقا مفهوم نسبتا ساده ای است. زندگی واقعی به همراه اطلاعاتی که در خصوص موارد مختلف مرتبا در پس زمینه به شما نشان داده می شود می تواند بسیار جالب تر باشد. شاید ذکر چند مثال در این مورد خالی از لطف نباشد. فرض کنید که در خیابان ها در حال گشت و گذار هستید که ناگهان به یک ساختمان تاریخی بر می خورید. چه کسی و در چه سالی این ساختمان را ساخته است؟ مصالح به کار رفته در آن چیست؟ حس کنجکاوی تان باعث می شود که همان لحظه به دنبال پاسخ باشید. ولی کسی در آن اطراف نیست که پاسخ شما را به درستی بدهد. اینجاست که می توانید از گوشی همراه خود استفاده کنید! آن را روشن کرده و عکسی از ساختمان می گیرید. گوشی همراه با استفاده از GPS می تواند تشخیص دهد که شما دقیقا در چه مکانی قرار گرفته اید. پس سریعا در گوگل جستجو می کند تا در این مکان خاص به عکس های مشابه با عکسی که شما به تازگی گرفته اید دست یابد. در عرض چند ثانیه با تشخیص ساختمان می تواند هر اطلاعاتی را که مورد نیاز شما باشد فراهم کند.

حالا فرض کنید که می توانید همه این کارها را به جای یک گوشی همراه هوشمند با استفاده از عینکی که روی چشمانتان است هم انجام دهید! برای روشن تر شدن مساله مثال دیگری هم می زنیم. تصور کنید در حال مسافرت با استفاده از ماشین خود هستید. در میانه راه احساس گرسنگی می کنید. پس با چشم راست خود چشمکی می زنید و کامپیوتری که در عینکتان تعبیه شده است، لیستی از رستوران های نزدیک را به شما نشان می دهد. می توانید با چشمک زدن مجدد، یکی از این رستوران ها را انتخاب کنید تا مسیر دسترسی به آن توسط GPS به شما نشان داده شود.

همانطور که می بینید واقعیت مجازی در واقع چیزی جز تلفیق هوشمندانه زندگی واقعی با فناوری های توسعه یافته امروز نیست. در واقع تکنولوژی AR راهی است برای هر چه راحت تر کردن نحوه تعامل انسان با انواع فناوری هایی که در دنیای امروز در دسترس وی قرار می گیرد. اما واقعیت افزوده واقعا چگونه کار می کند؟ در ادامه به این موضوع پرداخته ایم.

نحوه کار واقعیت افزوده

امروزه می توانید با استفاده از لپ تاپ، کامپیوتر شخصی یا گوشی همراه هوشمند خود به هر اطلاعاتی که می خواهید دست پیدا کنید. کافیست دستگاه خود را به اینترنت وصل کرده و به جستجوی مساله مورد نظر خود بپردازید. اما باید این را هم بدانید که پیشرفت فناوری باعث شده است که این کار حتی از این هم ساده تر شود. حالا شما می توانید همه اطلاعات مورد نیاز خود را به صورت خودکار دریافت کنید. به این منظور کافیست ابزار و دستگاهی که در اختیار دارید بداند که شما دقیقا در چه مکانی قرار دارید یا به دنبال چه چیزی می گردید. مساله ای که از آن تحت عنوان ردیابی (Tracking) نام برده می شود.

ساده ترین نوع ردیابی، استفاده از فناوری GPS است که امروزه در همه ابزارهای هوشمند به راحتی پیدا می شود. با استفاده از آن می توانید ضمن پیدا کردن مکان دقیق خود اطلاعات مورد نیاز را درباره جایی که هستید نیز به دست آورید. اطلاعاتی در مورد تاریخچه آن، هتل ها و رستوران ها و مکان های تاریخی نزدیک آن، فاصله آن با مقصد مورد نظرتان و بسیاری از اطلاعات دیگر. اما اگر به طور مثال در یک موزه یا گالری هنری باشید برای به دست آوردن اطلاعات در مورد هر کدام از اشیا یا تابلوهای موجود در آن مکان، استفاده از GPS به تنهایی کارگشا نخواهد بود. در اینگونه موارد دو راه حل دیگر هم وجود دارند:

• ردیابی بدون نشانه: در این روش در واقع از سیستم ادراکی خود انسان الگو گرفته شده است. در واقع گوشی همراه یا هر ابزار هوشمند دیگری که به همراه دارید سعی می کند با استفاده از الگوریتم های هوش مصنوعی به تشخیص الگوهای به کار رفته در تصویر یا اشیایی که می بیند بپردازد و از آن طریق موجودیت آن را شناسایی کند. در این روش نوع حسگرهای به کار رفته در ابزار هوشمند واقعیت افزوده بسیار تعیین کننده خواهد بود.
• ردیابی نشانه دار: این روش از متد ساده تری استفاده می کند. به این طریق که با خواندن بارکدهای دو بعدی موجود روی شی یا تصویر مورد نظر می تواند به شناسایی آن بپردازد. کافیست با استفاده از دوربین گوشی این بارکدها را بخوانید. سپس به طور خودکار اطلاعات شی مورد نظر نمایش داده خواهد شد.

استفاده از روش ردیابی نشانه دار به دلیل هزینه کمتر و ساده تر بودن روال انجام آن، متداول تر است. با این حال به نظر می رسد که درآینده، توسعه فناوری ما را به استفاده هر چه بیشتر از روش های ردیابی بدون نشانه سوق دهد. تا اینجا به نحوه کار فناوری واقفعیت افزوده اشاره شد. اما بهتر است به کاربردهای واقعی آن در قالب اپلیکیشن ها نیز بپردازیم تا درک این مفهوم بیش از پیش ساده تر شود.

چند نمونه اپلیکیشن واقعیت افزوده

یکی از برنامه های محبوب در این زمینه اپلیکیشن ARHouse است. در این اپلیکیشن می توانید کنترل مدل های سه بعدی را به راحتی در اختیار گرفته و آن ها را به شکلی که دوست دارید به مشتریان خود نمایش دهید. در واقع می توان گفت که ARHouse اپلیکیشنی محبوب برای معمارها و شرکت های ساخت و ساز است. قابلیت نمایش گرافیکی انواع پروژه ها و مکان های واقعی، ارائه مدلی سه بعدی از مکان های مورد نظر شما و به اشتراک گذاری آن با مشتریان از قابلیت های این اپلیکیشن است.

اما اپلیکیشن دیگری که می توان در مبحث واقعیت افزوده به آن اشاره نمود اپلیکیشن Realtor.com است. این اپلیکیشن بر پایه فناوری ردیابی بدون نشانه کار می کند و با تجزیه و تحلیل یک عکس ساده می تواند عکس هایی مشابه با آن را شناسایی کند. با استفاده از این اپلیکیشن می توانید تصویر یک مکان یا ساختمان را با استفاده از گوشی همراه تهیه کرده و سپس اطلاعاتی را در مورد آن به دست آورید. اطلاعاتی مثل قیمت، آدرس و..

البته توجه داشته باشید که این اطلاعات باید قبلا در جایی وارد شده باشند که به صورت اینترنتی قابل دسترسی باشند. دو اپلیکیشنی که در این مطلب معرفی شدند بیشتر در زمینه فروش املاک کارایی دارند. جهت آشنایی با دیگر اپلیکیشن هایی که در حوزه واقعیت افزوده کار می کنند می توانید به مطلب ۱۰ تا از بهترین بازی و برنامه های واقعیت افزوده اندروید و آیفون در کلاسیک وب مراجعه نمایید.

تفاوت فناوری واقعیت افزوده (AR) با فناوری واقعیت مجازی (VR)

خیلی ها این دو فناوری را در واقع هم خانواده و یکی می دانند. این در حالیست که پایه و منطق فناوری های واقعیت افزوده و واقعیت مجازی دارای تفاوت های اساسی است. واقعیت افزوده در واقع عناصری دیجیتالی را به تصویری که از طریق دوربین در حال مشاهده آن هستیم اضافه می کند. در واقع در اینجا با محیطی زنده و واقعی طرف هستیم که عناصری دیجیتالی به ان اضافه شده اند تا اطلاعات بیشتری راجع به آن محیط در اختیار ما قرار دهند. یکی از بهترین مثال ها در این مورد بازی Pokemon Go است که دقیقا با استفاده از ویژگی های واقعیت افزوده توانست تبدیل به یکی از محبوب ترین بازی ها شود.

اما در واقعیت مجازی کارها به شکل دیگری پیش می رود. در این فناوری در واقع ما با دنیایی مستقل و خارج از محیط واقعی روبرو هستیم. کاربران با استفاده از ابزارهای واقعیت مجازی مثل HTC Vive, Oculus Rift یا Google Cardboard می توانند وارد دنیایی خیالی شوند و از زاویه دید خود به عنوان یک شخصیت در آن دنیا نقش آفرینی کنند.

تکنولوژی واقعیت افزوده در ایران

از وضعیت به کارگیری فناوری واقعیت افزوده در کشورمان اطلاعات دقیقی موجود نیست. با این حال با نگاهی به شرکت های فعال در این زمینه و پروژه هایی که با استفاده از AR توسعه داده شده اند می توان گفت که خوشبختانه این فناوری هم در حال باز کردن جای خود در کشورمان است. در ادامه به صورت مختصر به شرکت های ایرانی پیشرو در این زمینه و پروژه هایی که با استفاده از تکنولوژی واقعیت افزوده انجام داده اند نگاهی خواهیم داشت.

شرکت توسعه واقعیت افزوده پندار

شرکت پندار بیش از ۸ سال است که تاسیس شده است و در این مدت توانسته است به عنوان یکی از اولین شرکت هایی که به توسعه اپلیکیشن های واقعیت افزوده در کشورمان رو آورده است مطرح شود. همکاری با شرکت های بزرگی همچون ایران خودرو، سایپا و زرین پال گواه این است که می توان این شرکت را در زمره برترین شرکت های فعال در حوزه خود قرار داد.

انجام پروژه های واقعیت افزوده عمرانی بنیاد برکت و ایران خودرو و نیز توسعه سیستم فکر مجازی بر مبنای واقعیت افزوره برای شرکت های ایران خودرو و سولیکو از جمله پروژه های انجام شده توسط این شرکت هستند.

پروژه واقعیت افزوده پتروپارس

یکی از بزرگترین پروژه های انجام شده در ایران، پروژه واقعیت افزوده فاز ۱۲ پارس جنوبی توسط گروه پتروپارس است. با استفاده از این پروژه، امکان نمایش ماکت های سه بعدی و متحرک از دکل های حفاری، سکوها، پالایشگاه ها و کشتی های مورد استفاده در مجموعه فراهم شده است.

تعامل با این ماکت ها و تماشای آن ها از زوایای مختلف از ویژگی های منحصربفرد این پروژه است.

شرکت واقعیت افزوده پانوپیک

فناوری واقعیت افزوده در حوزه های مختلفی می تواند کاربرد داشته باشد. یکی از این حوزه ها، بخش گردشگری می تواند باشد. شرکت پانوپیک با ساخت سامانه های بازدید مجازی در واقع سعی کرده است از جنبه ای دیگر از قابلیت های این فناوری استفاده نماید. علاوه بر این خدماتی همچون بازدید سه بعدی اجسام، عکاسی پانوراما و فیلمبردازی ۳۶۰ درجه از دیگر خدمات ارائه شده توسط این شرکت است.

توسعه راهبرد کوشا شرکت تکنولوژی واقعیت افزوده در ایران

شرکت توسعه راهبرد کوشا یا به اختصار توراکو از فناوری واقعیت افزوده جهت توسعه پروژه هایی در زمینه های آموزشی، سرگرمی، تبلیغاتی، صنعتی و نیز مبتنی بر مکان سود برده است. از جمله پروژه های این شرکت می توان به ارائه کارت ویزیت هوشمند، کاتالوگ های هوشمند آژانس های هوایی و نیز توسعه منوهای هوشمند برای رستوران ها اشاره نمود.

وبسایت ۳۶۰kia

وبسایت ۳۶۰kia متعلق به شرکت کیا هنر است که در زمینه عکاسی و فیلمبردازی ۳۶۰ درجه فعالیت می کند. یکی از نیازهای تهیه ماکت های سه بعدی استفاده از همین نوع فیلمبرداری و عکاسی است. گرچه این شرکت قابلیت های خود را به همین جا محدود نکرده است و با استفاده از تجهیزات خود توانسته است به توسعه پروژه هایی بزرگ در زمینه واقعیت افزوده نیز بپردازد.

پروژه هایی نظیر تهیه و تولید اپلیکیشن واقعیت افزوده موتور پیشران مترو، توسعه اپلیکیشن واقعیت افزوده پروژه شهرک ۵ ستاره بالکنی، واقعیت افزوده پل نیایش و حتی تهیه و تولید اپلیکیشن واقعیت افزوده تندیس جشنواره فیلم فجر را می توان از کارهای انجام شده توسط این شرکت دانست.

جهت آشنایی و نحوه کار یکی از معروف ترین برنامه های معروف واقعیت افزوده یعنی برنامه گوگل لنز می توانید به مطلب آموزش و ترفندهای استفاده از برنامه Google Lens مراجعه نمایید.

تجربه و پیشنهاد شما؟

در آموزش امروز کلاسیک وب سعی کردیم که تکنولوژی واقعیت افزوده و کاربرد آن را در ایران به شما معرفی کنیم. چنانچه در این زمینه اطلاعات بیشتری دارید آن را در بخش نظرات و پیشنهادات این پست با ما و کاربران دیگر به اشتراک بگذارید.